Ông Phạm Thái Hà, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội kiêm trợ lý của cựu Chủ tịch Quốc hội, chính thức bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố với cáo buộc đã nhận số tiền “cảm ơn” 750 triệu đồng từ Tập đoàn Thuận An nhằm can thiệp, tạo điều kiện để doanh nghiệp này trúng thầu một dự án xây dựng tại Bắc Giang.
Theo cáo trạng công bố ngày 14/7, ông Hà bị truy tố về hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”. Cùng liên quan trong vụ án còn có ông Lê Ô Pích, nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, bị truy tố với tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng khởi tố thêm 27 bị can khác với cáo buộc “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, trong đó có các lãnh đạo và cựu lãnh đạo Tập đoàn Thuận An như ông Nguyễn Duy Hưng (cựu Chủ tịch HĐQT), Trần Quang Anh (cựu Tổng giám đốc), Nguyễn Khắc Mẫn (cựu Phó tổng giám đốc). Một số quan chức từng giữ vị trí quản lý tại các Ban quản lý dự án tại Bắc Giang, Tuyên Quang và một số đơn vị thuộc Bộ Giao thông Vận tải cũng nằm trong danh sách truy tố.
Theo điều tra, nhờ có mối quan hệ cá nhân với ông Nguyễn Duy Hưng, ông Hà đã đồng ý hỗ trợ doanh nghiệp này tiếp cận và tạo dựng quan hệ với lãnh đạo tỉnh Bắc Giang. Trong một bữa ăn tại nhà riêng của Chủ tịch Quốc hội cuối tháng 12/2021, ông Hà đã giới thiệu ông Hưng với Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang. Sự can thiệp này được cho là bước khởi đầu tạo điều kiện để Thuận An trúng gói thầu số 7 của dự án tại địa phương này.
Sau khi gói thầu được thông qua, ông Nguyễn Duy Hưng đã trực tiếp mang 500 triệu đồng đến nhà riêng ông Hà để “cảm ơn”. Bên cạnh đó, trong các dịp lễ tết, ông Hà còn nhiều lần nhận thêm tiền từ ông Hưng, tổng cộng thêm 250 triệu đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm bị điều tra, ông Hà đã chủ động nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi bất chính.
Chuỗi sai phạm gây thất thoát hơn 120 tỷ đồng ngân sách
Cáo trạng cũng nêu rõ vai trò chủ mưu của ông Nguyễn Duy Hưng – nguyên Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thuận An – khi ông này đã tận dụng mối quan hệ với một số quan chức cấp cao để tác động vào quá trình xét duyệt đấu thầu tại nhiều dự án thuộc các tỉnh Bắc Giang, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Hà Nội cũng như một số đơn vị của Bộ Giao thông Vận tải.
Sau khi được giới thiệu, ông Hưng đã trực tiếp tiếp cận và đặt vấn đề với lãnh đạo các tỉnh, đề nghị chỉ đạo cấp dưới tạo điều kiện cho công ty mình tham gia và trúng thầu các dự án hạ tầng. Tuy nhiên, sau khi giành được hợp đồng, Tập đoàn Thuận An đã không trực tiếp triển khai toàn bộ mà phối hợp với các doanh nghiệp khác lập liên danh, từ đó cấu kết với các Ban quản lý dự án và đơn vị tư vấn để điều chỉnh, can thiệp vào giai đoạn khảo sát, lập hồ sơ kỹ thuật và dự toán công trình. Những hành vi này bị xác định là hành vi “thông thầu” nhằm giành lợi thế bất chính trong quá trình xét thầu.
Không dừng lại ở đó, ông Hưng còn bị cáo buộc đã thỏa thuận trước về các khoản chi phần trăm “cơ chế” để bôi trơn cho những cá nhân có vai trò phê duyệt, triển khai dự án. Các cá nhân nhận tiền đã chỉ đạo cấp dưới điều chỉnh quy trình xét thầu, dẫn đến vi phạm nghiêm trọng trong quá trình thực hiện dự án.
Tổng thiệt hại từ hành vi sai phạm của ông Hưng và các đồng phạm được xác định lên đến hơn 120 tỷ đồng, gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước. Ngoài hậu quả tài chính, vụ việc còn khiến hàng loạt cán bộ ở các tỉnh liên quan bị xử lý hình sự, chịu các hình thức kỷ luật nghiêm khắc và làm ảnh hưởng tiêu cực đến lòng tin của người dân đối với bộ máy hành chính và hoạt động quản lý nhà nước.
