Sáng 25/6, tại phiên tòa xét xử các cựu lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc, bà Hoàng Thị Thúy Lan, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, là người đầu tiên ra trước bục khai báo. Với vẻ ngoài gầy gò và thái độ chắp tay cung kính, bà thừa nhận từng nhận tiền từ ông Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn.
Theo lời khai, bà Lan quen biết Hậu từ năm 2007, khi đang là Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh, thông qua giới thiệu từ một số cán bộ ở các sở, ngành. Bà đánh giá Hậu là một doanh nhân có năng lực và là người địa phương nên đã giữ mối quan hệ thân thiết. Khoảng năm 2017, sau Đại hội Đảng bộ tỉnh, Hậu đến xin triển khai dự án và được bà “nhiệt tình ủng hộ”.
Trong phần xét hỏi, bà Lan khai chỉ nhận ba lần, gồm 25 tỷ đồng và một triệu USD. Tuy nhiên, lời khai này khác với lời khai của ông Hậu, người khẳng định đã đưa tổng cộng 40 tỷ đồng và một triệu USD trong bốn lần.
Về nguồn gốc một triệu USD, khi được hỏi rõ đây là khoản vay hay tiền đưa để “chạy” dự án, bà Lan cho rằng vì mối quan hệ thân tình lâu năm và những áp lực chi tiêu trong gia đình nên có hỏi vay ông Hậu khoản này. Tuy nhiên, khi biết cơ quan điều tra xác định đây là khoản hối lộ nhằm hỗ trợ dự án chợ đầu mối, bà “xin chấp nhận” cáo buộc đó.
Chủ tọa phiên tòa yêu cầu bà khai rõ ràng lại vì “sự thật chỉ có một”, không thể viện lý do “chấp nhận cáo buộc” mà không xác định chính xác sự việc. Dù vậy, bà Lan vẫn giữ nguyên lời khai về số tiền và mục đích sử dụng, cho rằng đã dùng vào việc cá nhân, từ thiện và hỗ trợ cấp dưới mắc bệnh hiểm nghèo.
Bà kể lại từng ngạc nhiên hỏi Hậu: “Sao em lại cho chị nhiều tiền thế?”, và được ông này trả lời rằng “để chị chi tiêu và ủng hộ các hoạt động cho cấp dưới”.
Theo cáo trạng, khoản một triệu USD được cho là số tiền mà bà Lan chủ động yêu cầu vào ngày 19/3/2021. Khi đó, bà gọi ông Hậu đến nhà, nói cần chuẩn bị số tiền lớn và ra hiệu bằng cách giơ một ngón tay. Vài giờ sau, Hậu đến nhà và đưa tiền mặt, với mong muốn được bà tác động đến các sở ngành để hỗ trợ triển khai dự án.
Tuy nhiên, bà Lan phủ nhận việc can thiệp vào quá trình phê duyệt, cho rằng với vai trò bên Đảng, bà không trực tiếp nắm chi tiết các dự án mà chỉ “ủng hộ chủ trương”. Bà nhấn mạnh không có ai nhờ vả và chỉ khuyên ông Hậu làm việc trực tiếp với UBND tỉnh.
Khi được hỏi về quy trình phê duyệt dự án lớn, bà thừa nhận tùy vào tính chất từng dự án, có những trường hợp phải xin ý kiến Ban Thường vụ hoặc Thường trực Tỉnh ủy. Với dự án chợ đầu mối, chủ trương đã có từ trước và UBND tỉnh không cần báo cáo lại cho Bí thư.
Ngoài ra, bà Lan còn khai từng mua khoảng 15 lô đất tại dự án do Tập đoàn Phúc Sơn làm chủ đầu tư, với lý do “khu đất đẹp, có tiềm năng sinh lời”. Việc mua bán này được bà thực hiện theo gợi ý của Hậu. Tuy nhiên, bà không hỏi giá, không lấy phiếu thu, và giao cho cấp dưới thanh toán số tiền khoảng 25 tỷ đồng.
Trái ngược với lời khai của bà Lan, ông Hậu cho biết bà đã thanh toán hơn 34 tỷ đồng, trong khi giá trị các lô đất khoảng 50 tỷ đồng. Do chưa đủ tiền nên công ty chưa hoàn tất thủ tục chuyển nhượng. Khi được hỏi về nguồn tiền mua đất, bà Lan cho biết chỉ một phần nhỏ do Hậu đưa, còn lại là tiền tích lũy và đi vay từ người thân.
Bà cũng cho biết Hậu từng khuyên không nên bán số đất này vì “con bà bị khuyết tật, nên để dành”.
Trước chất vấn về việc liệu Hậu có thể chuyển nhượng thẳng đất cho bà dưới tư cách là lãnh đạo tỉnh, bà Lan khẳng định luôn rõ ràng trong mua bán, không nhận đất miễn phí và không “xin xỏ doanh nghiệp”.
Cuối phần xét hỏi, bà Lan bày tỏ đã nhận thức được sai phạm, đã vận động người thân nộp lại toàn bộ số tiền đã nhận. Về phần thiệt hại hơn 200 tỷ đồng được đề cập trong cáo trạng, bà không đưa ra phương án khắc phục cụ thể mà đề nghị Hội đồng xét xử xem xét khách quan do vai trò của mình chỉ là “ủng hộ chủ trương”.
Theo Viện Kiểm sát, tại Vĩnh Phúc, ông Hậu được tạo điều kiện triển khai bốn dự án bất động sản với tổng diện tích 347 ha. Để thuận lợi, ông đã nhiều lần đưa tiền cho các lãnh đạo địa phương, trong đó bà Lan là người nhận nhiều nhất. Ngoài bà Lan, ông Lê Duy Thành – Chủ tịch tỉnh Vĩnh Phúc – cũng bị cáo buộc nhận 20 tỷ đồng và 1,3 triệu USD.
Trong số 41 bị cáo tại phiên tòa kéo dài 10 ngày, ông Hậu là người duy nhất bị xét xử ba tội danh: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Các cựu lãnh đạo như bà Lan và ông Thành bị truy tố về tội Nhận hối lộ.
