Ông Nguyễn Thanh Phong, nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế, cùng 4 cán bộ khác vừa bị khởi tố vì tội liên quan đến hành vi nhận tiền bất chính trong vụ án sản xuất thực phẩm chức năng giả với quy mô lớn.
Ngày 13/5, Cơ quan Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03 – Bộ Công an) đã ra quyết định khởi tố ông Phong cùng các đồng nghiệp liên quan: ông Đinh Quang Minh (Giám đốc Trung tâm Ứng dụng và đào tạo an toàn thực phẩm), bà Nguyễn Thị Minh Hải (Phó giám đốc trung tâm), bà Lê Thị Hiên (chuyên viên) và ông Cao Văn Trung (Phó phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm) để điều tra về tội danh Nhận hối lộ.
Trong đó, bà Hải được áp dụng biện pháp cấm rời khỏi nơi cư trú, còn bốn người còn lại đang bị tạm giam để phục vụ điều tra.
Ông Nguyễn Thanh Phong từng giữ chức Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm suốt hai nhiệm kỳ, từ năm 2015 đến cuối năm 2024. Đây là cơ quan trực thuộc Bộ Y tế, có nhiệm vụ tham mưu, giúp Bộ trưởng Y tế trong công tác quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về an toàn thực phẩm trên phạm vi toàn quốc.
Việc khởi tố những cá nhân trên nằm trong giai đoạn mở rộng điều tra đường dây sản xuất và phân phối thực phẩm chức năng giả do Nguyễn Năng Mạnh – Giám đốc Công ty MegaPhaco kiêm Chủ tịch HĐQT Công ty MEDIUSA – cùng nhiều đồng phạm tổ chức tại Hà Nội.
Cơ quan điều tra xác định, để hợp thức hóa việc lưu hành các sản phẩm giả mạo, Mạnh và đồng phạm đã đưa tiền cho một số cán bộ Cục An toàn thực phẩm để được “tạo điều kiện” trong khâu thẩm định, hậu kiểm và cấp phép lưu hành sản phẩm. Việc này giúp họ giảm mức độ vi phạm, được hướng dẫn cách hợp thức hóa hồ sơ hoặc có thêm thời gian để khắc phục sai sót.
Cụ thể, 5 cán bộ của Cục An toàn thực phẩm đã có dấu hiệu sai phạm khi cấp 4 giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất thực phẩm theo tiêu chuẩn GMP cho nhà máy MediPhar và MEDIUSA. Đồng thời, nhóm đã tiếp nhận và cấp giấy công bố sản phẩm cho 20 hồ sơ từ 9 công ty do Mạnh điều hành.
Trước đó, Nguyễn Năng Mạnh cùng Đỗ Mạnh Hoàng (Giám đốc MediPhar), Khúc Minh Vũ (Giám đốc Việt Đức), Phạm Thị Hường (kế toán) và Lê Thị Toan (thủ quỹ) đã bị khởi tố về các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả và vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Thủ đoạn của nhóm này là mua nguyên liệu trôi nổi – phần lớn không rõ nguồn gốc, có cả hàng từ Trung Quốc – sau đó gắn nhãn mác giả mạo là hàng nhập từ châu Âu, Mỹ. Hàm lượng thành phần thực tế trong sản phẩm chỉ đạt dưới 30% so với công bố trên bao bì.
Từ năm 2016, Mạnh và các cộng sự lập nhiều doanh nghiệp nhằm hợp pháp hóa hoạt động sản xuất và phân phối thực phẩm chức năng giả, nhắm tới các nhóm khách hàng dễ bị tác động như người già và trẻ em. Quá trình làm giả diễn ra từ việc nhập nguyên liệu, sản xuất, đóng gói đến đưa hàng ra thị trường.
Bên cạnh đó, nhóm này còn dùng hai hệ thống sổ sách kế toán: một để quản lý nội bộ, một để kê khai với cơ quan thuế, nhằm giảm nghĩa vụ thuế và gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Khi nhận thấy có dấu hiệu bị điều tra, các đối tượng đã nhanh chóng tiêu hủy nguyên liệu, xóa dấu vết và đóng cửa cơ sở sản xuất. Dù vậy, tại thời điểm khám xét, cơ quan chức năng đã thu giữ được khoảng 100 tấn thực phẩm chức năng nghi là hàng giả.
