Cựu thư ký Thứ trưởng Bộ y tế bị đề nghị tuyên án tử hình

Sau cuộc họp kéo dài 2 tiếng vào sáng ngày 17/7, Hội đồng xét xử đã tạm dừng làm việc để các bị cáo bổ sung thêm tài liệu chứng minh việc khắc phục hậu quả. Đại diện của Văn phòng Kiểm sát nhân dân Tối cao Hà Nội đã công bố bản luận tội chính thức với 54 bị cáo.

Trong số 21 người thuộc nhóm bị cáo về tội nhận hối lộ, Viện kiểm sát (VKS) đề nghị án phạt từ 2 đến 20 năm tù. Trong đó, cựu thư ký Thứ trưởng Y tế Phạm Trung Kiên bị đề nghị án tử hình với tội nhận hối lộ “trắng trợn nhất”.

Trong nhóm bị cáo còn có các cựu cán bộ Bộ Ngoại giao, VKS đề nghị phạt ông Nguyễn Quang Linh, trợ lý Phó Thủ tướng, với mức án từ 7 đến 8 năm tù; cựu thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng với án phạt từ 12 đến 13 năm tù; cựu cục trưởng Lãnh sự Nguyễn Hương Lan với án phạt từ 18 đến 19 năm tù; và cựu cục phó Lãnh sự Đỗ Hoàng Tùng với án phạt từ 9 đến 10 năm tù.

Trong số ba bị cáo thuộc Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an, VKS đề nghị án phạt cựu cục phó Trần Văn Dự từ 9 đến 10 năm tù, Vũ Anh Tuấn từ 19 đến 20 năm tù, và Vũ Sỹ Cường từ 8 đến 9 năm tù.

Trong nhóm 24 bị cáo về tội Đưa hối lộ, Lê Hồng Sơn bị đề nghị án phạt cao nhất là từ 11 đến 12 năm tù, Đào Thị Chung Thúy, người làm công việc tự do, bị đề nghị án phạt từ 12 đến 18 tháng tù treo. Các trường hợp còn lại trong nhóm này đều bị đề nghị án phạt từ 18 tháng tù đến 11 năm tù.

Trong nhóm “chạy án”, ông Nguyễn Anh Tuấn, cựu phó giám đốc Công an Hà Nội, bị đề nghị án phạt từ 6 đến 7 năm tù về tội Môi giới hối lộ. Hoàng Văn Hưng, cựu trưởng phòng 5 của Cơ quan An ninh Điều tra, Bộ Công an, bị đề nghị án phạt từ 19 đến 20 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo bản luận tội, vụ án đã xảy ra trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh mẽ. Tuy nhiên, các bị cáo từ nhiều bộ ngành và địa phương đã nhận những khoản hối lộ “cực kỳ tinh vi” với số tiền đặc biệt lớn, thông qua việc cấp phép các chuyến bay giải cứu. Họ đã gây ra nhiễu loạn và khó khăn, tạo ra cơ chế “xin – cho”, buộc các doanh nghiệp phải tăng giá vé và phát sinh các chi phí khác.

Hành vi nhận hối lộ của 21 bị cáo đã “phản bội sự nỗ lực của những đồng nghiệp, đồng đội và đồng chí của họ”, VKS cho hay.

VKS đã khẳng định rằng 21 bị cáo này “chính xác là nhận hối lộ”. Một số bị cáo đã “lợi dụng” và thay đổi nghĩa của thuật ngữ để bào chữa rằng việc nhận tiền là một hành động nhằm đáp ứng lòng biết ơn.

“Các doanh nghiệp đã bị buộc phải chi trả, không phải đơn thuần là tiền cảm ơn. Các bị cáo không thể xem đây là tiền cảm ơn vì họ đang hoàn thành nhiệm vụ. Số tiền hối lộ mà nhiều bị cáo đã nhận có giá trị bằng cả gia tài của những người khác”, VKS đã nêu trong bản luận tội.

Theo thông tin được VKS công bố vào buổi trưa ngày 17/7, tổng số tiền mà các bị cáo đã nộp để khắc phục hậu quả là 134 tỷ đồng và 1,25 triệu USD.

VKS đã nêu rõ hai dạng thủ đoạn trong việc nhận tiền. Thứ nhất là yêu cầu sách nhiễu và thỏa thuận trực tiếp về giá cả. Thứ hai là người có thẩm quyền đã gây khó khăn để buộc doanh nghiệp chi tiền “theo luật bất thành văn” mới được cấp phép chuyến bay.

Nhằm che đậy hành vi của mình, khi bị điều tra truy tố, các bị cáo đã tiến hành chuyển khoản trả lại tiền hối lộ và đồng thời khai báo đó là vay mượn cá nhân.

Trong số các bị cáo, Phạm Trung Kiên, cựu thư ký Thứ trưởng Y tế, và Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đã bị VKS đánh giá là nhận nhiều tiền hối lộ nhất trong vụ án này (tổng cộng 253 lần, trị giá 42,6 tỷ đồng) với thủ đoạn “trắng trợn nhất”. Trong số này, Phạm Trung Kiên đã nhận 198 lần chuyển khoản, trong đó có 30 lần thông qua tài khoản của mẹ vợ và con trai.

Sau khi thẩm vấn bị cáo Kiên, VKS đã kiến nghị làm rõ hành vi của ông Đỗ Xuân Tuyên trong giai đoạn 2 của vụ án. Ngoài ra, cần tiến hành xác minh về các dấu hiệu rửa tiền của một số bị cáo trong giai đoạn này.