Đảm bảo an ninh mạng trên diễn đàn Zalo, Telegram

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, việc sửa đổi Luật Viễn thông, trong đó bao gồm cả OTT viễn thông, nhằm mục đích bảo vệ an toàn, an ninh mạng và quyền lợi của người dùng.

Trong buổi trình Quốc hội dự án Luật Viễn thông (sửa đổi) vào ngày 2/6, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã chỉ ra rằng trước đây, việc cung cấp dịch vụ viễn thông phụ thuộc vào hạ tầng mạng, và quản lý hạ tầng mạng được coi là quản lý đồng thời của các dịch vụ viễn thông.

Trên thực tế, hiện nay cũng có khả năng triển khai dịch vụ viễn thông xuyên biên giới trên Internet, tạo ra một thách thức quản lý đòi hỏi bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giữa các dịch vụ và đảm bảo an toàn, an ninh. Vì vậy, dự thảo quy định chi tiết về quản lý việc cung cấp và cấp phép dịch vụ viễn thông đã được đề xuất, bao gồm cả trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây, nhằm đảm bảo tính linh hoạt và khuyến khích sự phát triển của các dịch vụ mới.

Bổ sung vào đó, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết rằng sự phát triển của công nghệ vệ tinh mới, như vệ tinh chùm, đặt ra nhu cầu bổ sung và hoàn thiện quy định về quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ viễn thông vệ tinh xuyên biên giới tại Việt Nam, nhằm bảo vệ quyền lợi của người sử dụng trong nước.

Theo ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, OTT (Over-The-Top) được xem là việc sử dụng Internet để cung cấp phần mềm ứng dụng như Zalo, Viber, Telegram. Dựa trên kinh nghiệm quốc tế, có thể phân loại OTT thành hai loại chính: OTT viễn thông và OTT cung cấp nội dung thông tin.

OTT thực hiện các chức năng như hội thoại, họp trực tuyến, chat, tin nhắn mà không thu phí. Điều này đã dẫn đến sự phát triển nhanh chóng của việc sử dụng dịch vụ OTT và gây ảnh hưởng đáng kể đến doanh thu từ tin nhắn và cuộc gọi truyền thống của các doanh nghiệp viễn thông trong nhiều quốc gia, bao gồm cả thị trường Việt Nam. Do đó, việc quản lý OTT viễn thông đã trở thành một chính sách quan trọng, có tác động lớn đến người dân, doanh nghiệp.

Hầu hết ý kiến của Ủy ban đồng ý rằng việc thiếu quy định pháp luật liên quan đến quản lý OTT viễn thông có thể gây ra những hậu quả đối với quyền lợi của người dùng, bao gồm cả bảo mật dịch vụ, tính minh bạch, thông tin và khả năng truy cập. Vì vậy, cần thiết phải quản lý OTT viễn thông theo một cách thức phù hợp để đảm bảo an toàn và đảm bảo quyền lợi của người dùng.

Tại cuộc họp của Bộ Thông tin và Truyền thông vào tháng 4, ông Cao Anh Sơn, Tổng giám đốc Viettel Telecom, đã chỉ ra rằng các doanh nghiệp viễn thông đang gặp phải sự suy giảm đáng kể trong dịch vụ gọi điện và tin nhắn SMS, trong khi các ứng dụng OTT lại đang phát triển mạnh mẽ, với một số ứng dụng có tăng trưởng ở mức hai con số. Ông Sơn cho biết rằng trong quá trình chuyển đổi này, nhà mạng luôn đảm bảo hạ tầng để hỗ trợ cho sự phát triển của các ứng dụng OTT, tuy nhiên, họ không nhận được phần chia sẻ về đầu tư vào hạ tầng. Vấn đề này đặt gánh nặng lớn cho nhà mạng trong việc đầu tư vào hạ tầng.

Trong cuộc họp giữa tháng 4 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cũng đã đề cập rằng khoảng 90% dung lượng mạng hiện tại đang được sử dụng cho các dịch vụ OTT, nhưng nhà mạng không thu được lợi nhuận tương ứng để đảm bảo việc đầu tư vào hạ tầng.

Bộ trưởng đã đặt câu hỏi: “Làm cách nào để phát triển hạ tầng mạng khi các OTT ngày càng giàu lên, trong khi nhà mạng đang gặp khó khăn?”

Ngoài ra, trong phiên họp diễn ra sáng nay, một số ý kiến cho rằng việc đưa trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây và viễn thông cơ bản trên Internet vào nhóm cần điều chỉnh có thể làm tăng chi phí tuân thủ đối với các doanh nghiệp liên quan, ảnh hưởng đến lợi ích mà dịch vụ đó có thể mang lại cho nền kinh tế, đồng thời gây tiêu cực đối với việc thu hút đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Vì vậy, Ủy ban đã đề xuất cơ quan chủ trì tiến hành nghiên cứu và tham khảo kinh nghiệm lập pháp của các nước, nhằm làm rõ hơn về việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo và báo cáo cho Quốc hội về định hướng thiết kế hệ thống luật liên quan đến lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông trong tương lai gần.