Đường dây cho vay tiền qua app bị công an Hà Nội triệt phá

Trước cáo buộc chỉ đạo cắt ghép ảnh đồi trụy, chửi bới, đến nhà đe dọa con nợ…, bị cáo Zhang Min nói đây là điều công ty cấm nhưng nhân viên “tự ý làm” vì ham hoa hồng.

Ngày 27/8, TAND Hà Nội tiếp tục xét xử 135 bị cáo trong vụ án Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, Cưỡng đoạt tài sản và Trốn thuế.

Kẻ cầm đầu vụ án, Li Zhao Qiang, quốc tịch Trung Quốc, hiện đang lẩn trốn và bị truy nã quốc tế. Qiang đến Việt Nam năm 2017, rủ 2 đồng hương Zhang Min (Trương Mẫn) và Liu Dan Yang (Lưu Đơn Dương), cùng với Nguyễn Quang Vũ, 37 tuổi, trú Hà Nội cùng phát triển và quản lý hệ thống công ty cho vay lãi nặng qua app. Số tiền thu được từ các hoạt động này lên đến hàng trăm tỷ đồng.

Vũ chịu trách nhiệm điều hành các hoạt động cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê. Trương Mẫn phụ trách nhắc, truy thu, đòi nợ; Lưu Đơn Dương đảm nhận giải ngân và thu tiền của khách vay thông qua các công ty thanh toán trung gian.

Cả nhóm đã tuyển dụng một số lượng lớn nhân viên tại Việt Nam để thực hiện ba nhiệm vụ chính: mời chào vay nợ, nhắc nợ và đòi nợ thuê. Các bị cáo phân chia khách vay thành 5 nhóm theo 5 cấp độ thời gian quá hạn trả nợ để có biện pháp đòi nợ tương ứng:

Khai tại tòa, các bị cáo thừa nhận đã tham gia vào việc mời chào, hướng dẫn khách tải app để vay tiền song riêng hành vi phân 5 cấp độ, đòi nợ kiểu giang hồ thì đùn đẩy, nói không biết.

Thông qua phiên dịch, Trương Mẫn, phụ trách mảng đòi nợ, khai phân loại khách để nhân viên biết ai nợ để gọi điện. Bị cáo yêu cầu nhân viên khi có vấn đề cần hỏi khách: “Nếu bạn gặp khó khăn gì, hãy liên hệ với chúng tôi”.

“Khi xem xét các tài liệu, chúng tôi thấy rằng trong một số trường hợp, nhân viên đã tham gia vào việc che giấu các khoản tiền bất hợp pháp?”, HĐXX hỏi.

Mẫn khẳng định nhiệm vụ của mình chỉ là nhắc nhở, tuyệt đối không chỉ đạo chửi bới con nợ hay tìm đến nhà dán ảnh đồi trụy, đe dọa. Bị cáo cho biết công ty có quy định nghiêm ngặt không cho phép thực hiện những hành vi này. Mẫn cho rằng nếu nhân viên vi phạm thì trách nhiệm của bị cáo chỉ là chưa giám sát kỹ càng.

VKS cho biết, trong quá trình điều tra, các bị cáo trong nhóm đòi nợ “giang hồ” xuất trình “kịch bản đòi nợ” như trên. Họ đều khai rằng kế hoạch này do Mẫn soạn thảo và yêu cầu thực hiện theo đúng hướng dẫn.

Cáo trạng cũng quy kết rằng, trong quá trình đòi nợ, Mẫn và các quản lý cấp cao thường xuyên gây áp lực, yêu cầu nhân viên truy thu nợ phải làm việc hiệu quả, sử dụng mọi biện pháp để đòi nợ, bất chấp các quy định.

Trả lời trước tòa, Mẫn cho biết anh đến Việt Nam vào năm 2021, thời điểm các công ty cho vay và đòi nợ của Qiang đã vận hành được một thời gian, Mẫn chỉ tiếp tục quản lý. Nhân viên trước đây làm việc như thế nào thì vẫn tiếp tục như vậy. Trong các cuộc họp, nếu nghe thấy báo cáo về việc sử dụng các biện pháp trái pháp luật, Mẫn luôn nhắc nhở và yêu cầu xử lý nhân viên vi phạm.

Mẫn khai rằng nhân viên phụ trách việc thu tiền sẽ có chế độ lương cứng 3,9 triệu đồng và hoa hồng 5-10% số tiền đòi được. Mẫn cho rằng nhân viên thực hiện các hành vi phi pháp vì ham lợi từ hoa hồng, bất chấp mọi biện pháp để đạt mục tiêu.

Kiểm sát viên sau đó đã trích đọc một bản khai của Mẫn trong giai đoạn điều tra, nói về việc phân loại khách và yêu cầu làm theo “kế hoạch hành động” với mục đích tối đa hóa lợi nhuận. Hơn nữa, theo VKS, ngay cả khi nhân viên tự ý làm, Mẫn là người quản lý, nếu biết nhưng không ngăn cản thì phải chịu trách nhiệm với vai trò đồng phạm.

“Với công ty điều hành sòng bạc trực tuyến mà Mẫn nói chỉ là quản lý nhân sự, còn người chơi tham gia hay không là do sự tự nguyện và ý thức của họ, điều đó có hợp lý không?”, chủ tọa hỏi.

Vũ trả lời “không” và giải thích rằng do sòng bạc trực tuyến không có tài sản đảm bảo nên cần phải lường trước các rủi ro để xử lý. “Bị cáo biết có những hành vi gian lận trong hệ thống nhưng không nghĩ rằng nó lại phổ biến đến vậy,” Vũ trình bày.

Theo Vũ, công ty có phương pháp “quản lý rủi ro” mới, cho phép khách hàng tham gia mà không cần kiểm chứng tài sản. Cụ thể, công ty thu thập các dữ liệu về hành vi như khách hàng có kết nối với các mạng xã hội như Zalo không, số điện thoại đã sử dụng được bao lâu, thiết bị khách hàng sử dụng để truy cập vào trang web là gì và các ứng dụng đã cài đặt trên thiết bị đó để đánh giá mức độ rủi ro khi tham gia.

Vụ án có tổng cộng 135 bị cáo, trong đó 28 người bị tạm giam và 107 người được tại ngoại. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 8 ngày và hiện đang bước sang ngày làm việc thứ 4. Tuy nhiên, nhiều bị cáo được tại ngoại chỉ xuất hiện vào ngày đầu tiên và vắng mặt không có lý do ở các ngày tiếp theo.

Sáng nay, khi VKS triệu tập nhiều bị cáo để trả lời thẩm vấn nhưng họ không có mặt nên VKS đã đề nghị HĐXX xem xét áp dụng biện pháp cưỡng chế đưa các bị cáo này đến tòa.