Mỹ đang trong vòng vây bế tắc trần nợ
Ba tuần trước, để giải quyết tình trạng nợ nần đang bế tắc, Tổng thống Biden đã được khuyên rằng phải thuyết phục thành công Chủ tịch Hạ viện McCarthy.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã cảnh báo vào ngày 1/5 rằng Mỹ có thể đối mặt với nguy cơ vỡ nợ vào đầu tháng 6 nếu quốc hội không giải quyết được vấn đề nâng trần nợ công. Từ tháng 1, Mỹ đã chạm đến ngưỡng trần nợ công 31,4 nghìn tỷ USD, buộc Bộ Tài chính phải áp dụng các biện pháp đặc biệt để duy trì hoạt động của chính phủ.
Lãnh đạo của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, Mitch McConnell, đã đưa ra lời khuyên cho Tổng thống Biden rằng để giải quyết vấn đề nợ nần, ông cần phải đạt được thỏa thuận với Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, và chỉ với ông McCarthy. Từ sau lời khuyên này, ba tuần của cuộc đàm phán căng thẳng giữa Nhà Trắng và ông McCarthy đã bắt đầu.
Sau cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên tại Nhà Trắng vào ngày 9/5, Tổng thống Biden và bốn quan chức quốc hội cấp cao cùng tham gia, bao gồm ông McConnell, ông McCarthy, lãnh đạo Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer và lãnh đạo Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries, diễn ra. Tuy nhiên, cuộc đàm phán kéo dài trong khoảng một giờ không đạt được bất kỳ tiến triển nào.
Ngay sau cuộc gặp, ông McConnell đã gọi điện cho ông Biden và kêu gọi “thu hẹp phạm vi đàm phán”, nhắc lại lời khuyên mà ông đã truyền đạt cho Tổng thống Mỹ. Một tuần sau đàm phán, ông Biden và ông McCarthy bắt đầu có những cuộc thương lượng với nhau. Việc này đánh dấu một bước ngoặt trong nỗ lực giải quyết tình trạng bế tắc về trần nợ.
Để thu hẹp khoảng cách, hai bên đã quyết định cử ra 5 người đại diện để tham gia cuộc đàm phán. Đại diện từ phía Nhà Trắng gồm những thành viên kì cựu, cố vấn tổng thống Steve Ricchetti, giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Shalanda Young và giám đốc phụ trách pháp lý của Nhà Trắng, Louisa Terrell. Trong khi đó, phía ông McCarthy đã chỉ định hai hạ nghị sĩ Patrick McHenry và Garret Graves tham gia.
Graves, McHenry, Ricchetti, Young và Terrell gặp nhau thường xuyên trong một văn phòng tại tầng một của tòa nhà Quốc hội Mỹ. Tại đây, họ cùng nhau đề ra những ưu tiên và xác định những “ranh giới” của mình để tìm kiếm một thỏa thuận phù hợp cho các bên.
Vào ngày 19/5, quá trình đàm phán đã bắt đầu phát sinh rạn nứt. Phe Cộng hòa trở nên mất kiên nhẫn vì không nhìn thấy bất kỳ dấu hiệu nào từ Nhà Trắng cho thấy sự sẵn lòng hạn chế chi tiêu. Với những thành viên bảo thủ trong đảng Cộng hòa, việc đạt được bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ không thành công nếu không có điều kiện này.
Trong cuộc họp tiếp theo vào tối ngày 19/5, McHenry và Graves đã đưa ra một đề xuất mới, bao gồm những điều khoản mà phe Cộng hòa trước đó đã bị Nhà Trắng từ chối. Một quan chức tại Nhà Trắng đã nhận xét rằng đề xuất này đại diện cho một “sự lùi bước”.
Sau đó, Nhà Trắng đã công khai bày tỏ sự tức giận thông qua một tuyên bố dài của giám đốc truyền thông Ben LaBolt. Thêm vào đó, Tổng thống Biden cũng đề cập đến tình hình này trong cuộc họp báo tại Nhật Bản, nơi ông đang tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã cảnh báo rằng nếu không tăng trần nợ công, Mỹ sẽ đối mặt với nguy cơ vỡ nợ vào ngày 5/6. Thông tin này đã tạo thêm thời gian cho các nhà đàm phán để tiến hành thương lượng.
Ngày 27/5, Tổng thống Biden và Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã thông báo về một thỏa thuận sơ bộ, và cần hoàn thiện nhanh chóng để đưa ra Quốc hội thông qua.
Vào khuya ngày 31/5, Hạ viện Mỹ đã tổ chức cuộc bỏ phiếu để phê duyệt Dự luật Trách nhiệm Tài chính, nhằm thể hiện sự cụ thể hóa thỏa thuận sơ bộ đã đạt được trước đó. Cuộc bỏ phiếu đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cả hai đảng, với tỷ lệ 314 phiếu thuận và 117 phiếu chống.
“Tuyến bậc Hạ viện đã tiến một bước quan trọng để ngăn chặn nguy cơ vỡ nợ và bảo vệ quá trình phục hồi kinh tế của đất nước chúng ta”, Tổng thống Biden đã bày tỏ. “Thỏa thuận ngân sách này là kết quả của sự thỏa hiệp giữa hai đảng. Không ai có thể đạt được tất cả những gì mình mong muốn. Đó là trách nhiệm chúng ta trong việc quản lý và điều hành”.
Sau đó, vào tối ngày 1/6, Thượng viện Mỹ đã tiếp tục theo bước Hạ viện bằng việc thông qua dự luật trách nhiệm tài chính, trước khi nó được đưa lên bàn của Tổng thống Joe Biden để ký và trở thành luật, giúp ngăn nguy cơ chính phủ Mỹ vỡ nợ.
“Tôi muốn gửi lời cảm ơn đến các nhà lãnh đạo Schumer và McConnell vì đã thông qua dự luật trần nợ. Thỏa thuận lưỡng đảng này là một chiến thắng to lớn cho nền kinh tế của chúng ta. Tôi mong muốn ký thành luật trong thời gian sớm nhất và thông báo cho người dân Mỹ vào ngày 2/6”, Tổng thống Biden nói.
