VKSND Tối cao kháng nghị quyết định giảm án của Tòa trong vụ bạo hành bé gái 3 tuổi

VKSND Tối cao kháng nghị, cho rằng việc giảm án tử hình và chung thân với Nguyễn Minh Tuấn, Nguyễn Lan Anh do đánh chết con gái 3 tuổi là “sai lầm nghiêm trọng”.

Bé Nguyễn Ngọc Minh Minh là con của bị cáo Nguyễn Thị Lan Anh (33 tuổi) và người chồng thứ hai của cô. Sau khi ly hôn, bé Minh sống với bà ngoại.

Năm 2018, Lan Anh kết hôn với Nguyễn Minh Tuấn (35 tuổi). Tháng 10/2019, họ thuê một căn hộ mini ở phường Phương Liên, quận Đống Đa để để sinh sống, mua ma túy về cất giấu và sử dụng dần.

Quyết định kháng nghị của VKSND Tối cao cho biết, vào ngày 5/3/2020, hai người đón bé Minh về sống chung nhưng thường xuyên đánh, phạt. Sáng 29/3/2020, khi cháu Minh đòi ăn bánh gạo trong bữa sáng thì bị bị cáo Tuấn phạt quỳ trong chậu nhựa cho đến khi xin lỗi mới được tha.

Từ 8 giờ sáng ngày 29/3 đến 2 giờ sáng hôm sau, Tuấn và Lan Anh đã 6 lần dùng cán chổi nhựa, kim loại, kim khâu để bạo hành bé gái 3 tuổi đến chết.

Tại phiên xử sơ thẩm vào tháng 11/2020, TAND Hà Nội đã xem xét và đánh giá vụ án này là một trong những vụ án bạo hành trẻ em tàn ác nhất từ trước đến nay. Do đó, Tòa tuyên án tử hình đối với Tuấn về tội Giết người và 30 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy. Tổng hợp hình phạt đối với Tuấn là tử hình, Lan Anh bị kết án chung thân.

Sau đó, hai bị cáo đã nộp đơn xin giảm nhẹ hình phạt. Bố đẻ của bé Minh cũng kháng cáo cùng nội dung.

Tại phiên xử phúc thẩm diễn ra vào ngày 20/9/2022, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã chấp nhận các kháng cáo được đưa ra và tuyên phạt bị cáo Tuấn mức án tù chung thân, bị cáo Lan Anh bị tuyên phạt 21 năm 6 tháng tù.

Trong quyết định kháng nghị, VKSND Tối cao cho rằng rằng Tòa phúc thẩm đã “mắc phải sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật; giảm án mà không có cơ sở pháp lý, đánh giá sai tính chất hành vi phạm tội của các bị cáo”. Hai bị cáo không có thêm bất kỳ tình tiết nào để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mà vẫn được giảm án.

VKSND Tối cao đã nêu 6 lý do của việc kháng nghị. Đầu tiên, hành vi của hai bị cáo được thực hiện với nhiều tình tiết đặc biệt nghiêm trọng như “giết người dưới 16 tuổi” và “có tính chất côn đồ”.

Thứ hai, nạn nhân là một bé gái chỉ mới 3 tuổi, không có khả năng tự vệ hoặc chống trả, sức chịu đựng hết sức non nớt, yếu đuối.

Thứ ba, hành vi phạm tội của hai bị cáo thực chất là tra tấn, từ việc buộc bé Minh quỳ trong chậu nhựa suốt nhiều ngày, nhiều giờ; bỏ đói, khát. Hơn nữa, cả hai bị cáo còn phân công nhau canh giữ để không cho phép cháu Minh ngủ.

Tuấn đã sử dụng cán chổi inox, đũa gỗ, nắm tay đánh, đấm liên tiếp và đánh nhiều lần. Tất cả những hành vi này đã gây ra “sự đau đớn tổn thương” và cuối cùng dẫn đến cái chết của bé.

Thứ tư, Lan Anh là mẹ ruột và Tuấn là bố dượng của cháu Minh, họ phải chịu trách nhiệm nuôi dưỡng và chăm sóc bé, nhưng thay vào đó, họ đã không những không thực hiện các nghĩa vụ đó mà còn phạt, đánh đập và tra tấn con.

Thứ năm, việc ủy quyền từ phía đại diện của nạn nhân là không đảm bảo tính khách quan. Lan Anh khi mang thai cháu Minh đã sống ly thân với bố đẻ của bé. Sau vụ án, anh này cũng đã viết giấy ủy quyền cho bà Vũ Thị Dự, mẹ ruột của Lan Anh (tức bà ngoại của nạn nhân) tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án.

Sau phiên sơ thẩm, bà Vũ Thị Dự đã thay đổi nội dung kháng cáo của mình ba lần. Ban đầu, bà đề nghị giữ nguyên án tử hình đối với Tuấn, sau đó yêu cầu giảm án cho cả hai bị cáo và cuối cùng bà đã rút kháng cáo vì “nhận thấy bản thân mình không có quyền kháng cáo”.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bố đẻ của bé Minh không có mặt, trong khi đó bà Vũ Thị Dự đã tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện cho người bị hại theo ủy quyền. Khi này, bà Dự lại thay đổi ý kiến và yêu cầu giảm nhẹ hình phạt cho cả hai bị cáo đối với tội Giết người.

Tuy nhiên, VKSND Tối cao đã nhận thấy rằng bà Dự là mẹ ruột của bị cáo Lan Anh, vì vậy ý kiến của bà được coi là “không khách quan”. Bà cũng đã thay đổi nội dung kháng cáo nhiều lần. Trong phiên tòa phúc thẩm, bà không nhất quán khi yêu cầu giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.

Thứ sáu, theo quy định của pháp luật, việc đại diện bị hại yêu cầu giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo chỉ được xem xét là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khi bị cáo gây tổn thất về sức khỏe hoặc gây thiệt hại về tài sản. Tuy nhiên, trong vụ án này, vì các bị cáo đã phạm tội Giết người và nạn nhân đã tử vong nên việc đại diện bị hại yêu cầu giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo sẽ không được xem xét là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

“Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá rằng yêu cầu giảm nhẹ hình phạt từ phía đại diện bị hại là một tình tiết giảm nhẹ mới, do đó đã chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt là không có căn cứ pháp luật”, cơ quan công tố nêu.

Vì vậy, VKSND Tối cao đã đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND dân tối cao xem xét việc tái xử giám đốc thẩm theo hướng tuyên hủy phiên phúc thẩm, giữ nguyên án sơ thẩm với mức án là tử hình và tù chung thân lần lượt đối với bị cáo Tuấn và Lan Anh.