Cựu điều tra viên bất ngờ ”nhận tội” trước phiên tòa phúc thẩm

Bị phạt tù chung thân trong vụ án “chuyến bay giải cứu”, cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng kháng cáo kêu oan song bất ngờ nhận tội và xin vắng mặt tại phiên toà phúc thẩm.

Chiều ngày 23/12, luật sư bào chữa cho bị cáo Hưng cho biết rằng gia đình thân chủ đã khắc phục toàn bộ hậu quả từ hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tổng cộng 800.000 USD (18,8 tỷ đồng).

Theo đó, bị cáo Hưng đã xin thay đổi nội dung kháng cáo, từ kêu oan chuyển sang xin giảm nhẹ hình phạt. Đồng thời, ông cũng xin được vắng mặt trong phiên phúc thẩm sẽ diễn ra vào ngày 25/12 tại Tòa án Nhân dân Cấp cao ở Hà Nội, luật sư của ông cho biết.

Như vậy, trong đợt phúc thẩm sắp tới, người duy nhất đang kêu oan là Trần Minh Tuấn, Giám đốc Công ty Cổ phần xây dựng Thái Hòa, người đã bị kết án 18 năm tù trong phiên tòa sơ thẩm. Trong tổng số 54 bị cáo ở giai đoạn sơ thẩm, hiện có 21 người kháng cáo. Ngoài ông Tuấn, 20 người khác cũng đang yêu cầu giảm nhẹ hình phạt, bao gồm cựu điều tra viên Hưng, cựu thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng (án sơ thẩm 16 năm tù), Nguyễn Thị Hương Lan (cựu cục trưởng Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, án chung thân), Phạm Trung Kiên (cựu thư ký Thứ trưởng Y tế, án chung thân) và Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an, án chung thân)…

Phiên tòa sơ thẩm đã diễn ra tại Tòa án Nhân dân Hà Nội vào giữa tháng 7 và đã kéo dài suốt 18 ngày. Trong đó, 4 người bị kết án tù chung thân, 10 người nhận án tù treo và 30 bị cáo khác phải đối mặt với án phạt từ 18 tháng đến 16 năm tù giam.

Trong tổng số 54 bị cáo, 21 người bị phạt tội Nhận hối lộ, 24 người Đưa hối lộ, 4 người tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và 4 người Môi giới hối lộ. Đây được coi là một trong những đại án với sự tham gia của 105 luật sư, 46 người có quyền nghĩa vụ liên quan, 33 nhân chứng.

Tòa sơ thẩm đã đánh giá rằng, vụ án diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh chưa từng có trong lịch sử nhân loại. Từ tháng 4/2020, khi dịch Covid-19 bùng phát, Chính phủ cho phép thực hiện các chuyến bay giải cứu để đưa công dân hồi hương, người dân chỉ phải thanh toán chi phí vé máy bay và không phải chịu chi phí cách ly. Sau đó là các chuyến bay combo – người dân tự trả phí toàn bộ.

Trong giai đoạn từ đầu năm 2020 đến giữa năm 2021, đã có tổng cộng 372 chuyến bay combo được tổ chức. Để có được sự chấp thuận cho các chuyến bay này, một nhóm 20 doanh nghiệp đã đưa – nhận hối lộ 515 lần với tổng giá trị lên đến 165 tỷ đồng.

TAND Hà Nội đánh giá đây là một vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra tại nhiều bộ ngành. Các bị cáo đã tận dụng vị trí công tác của mình để nhũng nhiễu, gây khó khăn, tạo ra cơ chế ”xin – cho,” buộc các doanh nghiệp phải chi trả tiền bôi trơn. Việc đưa – nhận hối lộ tồn tại dưới hai hình thức: một là đưa yêu cầu và thỏa thuận mặc cả, hai là tạo ra những trở ngại, mập mờ không minh bạch trong quá trình cấp phép chuyến bay, buộc các doanh nghiệp phải chi tiền theo “luật bất thành văn.” Nhiều quan chức đã phạm tội theo hình thức thông đồng, hứa hẹn chia sẻ lợi ích.

Theo bản án, “số tiền hối lộ đặc biệt lớn, thường xuyên và liên tục.” Các bị cáo đều nhận thức được rằng nếu họ tuân theo yêu cầu của doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ “chi tiền cảm ơn” theo hình thức hối lộ.

Theo tòa sơ thẩm, bị cáo Hưng, người từng giữ chức vụ Trưởng phòng 5 tại Cơ quan An ninh Điều tra, Bộ Công an, đã được giao nhiệm vụ điều tra vụ án “chuyến bay giải cứu” từ ngày 28/1/2022. Đến tháng 9/2022, Hưng bị chuyển công tác nhưng vẫn tiếp tục đưa ra thông tin gian dối để lừa tiền “chạy án” của bị cáo Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thanh Hằng (Tổng giám đốc và Phó tổng giám đốc Công ty Blue Sky) thông qua phó giám đốc Công an Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn.

Tòa đã xác định rằng Hưng đã thực hiện hành vi lừa đảo và chiếm đoạt 800.000 USD. Đối với số tiền còn lại là 1,8 triệu USD mà ông Tuấn khai nhận, Tòa án cho rằng chưa có đủ cơ sở để kết luận Hưng đã nhận, do đó không xử lý vấn đề này.

Trong buổi phúc thẩm trước đó, khi trả lời Hội đồng xét xử, bị cáo Hưng đã phủ nhận cáo buộc về việc nhận 800.000 USD từ ông Tuấn để “chạy án”. Ông không nhận tội, đồng thời đề nghị Viện kiểm sát làm rõ về việc ông Tuấn đã đưa tiền vào ngày giờ nào, cách thức như thế nào, nội dung đưa tiền là gì và ông đã nhận số tiền này ở đâu.