Khẩn trương xử lý xe hết đát lưu trong trên đường

Trên các tuyến đường ở Việt Nam, mọi người không lạ gì khi thấy nhiều xe hư hỏng, cũ kỹ vẫn lưu thông gây mất an toàn và khói bụi ảnh hưởng đến môi trường. Cần có quản lý nghiêm ngặt về việc xử lý xe “hết đát” để giao thông Việt Nam được đảm bảo hơn.

Dư luận bàn tán việc thu hồi, loại bỏ các xe cũ nát, lạc hậu, không đảm bảo tiêu chuẩn lưu hành

Bộ TN&MT vừa gửi văn bản thúc đẩy UBND hai TP này xây dựng hệ thống giao thông công cộng, thân thiện với môi trường… nhằm kiểm soát, giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đang có xu hướng gia tăng tại TP Hà Nội và TP.HCM, Trong đó có việc thu hồi, loại bỏ các xe cũ nát, lạc hậu, không đảm bảo tiêu chuẩn lưu hành.

Kiến nghị của Bộ TN&MT về xe cũ nát, lạc hậu tưởng chí lý nhưng đã không được dựa vào các quy định có liên quan mà lẽ ra phải có. Càng đáng trách hơn khi chính bộ này đã có lỗi chậm trễ hướng dẫn khiến các quy định của Chính phủ về việc thu hồi, xử lý xe máy, ô tô bị xếp vào diện phải thải bỏ để bảo vệ môi trường dẫu được đặt ra từ gần chục năm trước nhưng đến giờ vẫn chỉ có giá trị trên giấy. 

Minh chứng cho điều này, có thể chỉ ra theo Quyết định 50/2013, Thủ tướng Chính phủ ra hạn lệnh: Thời điểm để các cơ quan chức năng thu hồi và xử lý mô tô, xe máy, ô tô các loại bị thải bỏ là 1-1-2018. Sau đó, quyết định mới thay thế (Quyết định 16/2015 của Thủ tướng) cũng tiếp tục quy định việc thu hồi, xử lý xe máy, ô tô các loại thuộc danh mục sản phẩm thải bỏ được thực hiện từ 1-1-2018. Trong quyết định này, Thủ tướng giao Bộ TN&MT việc ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện quyết định, tổ chức hướng dẫn và quản lý việc thực hiện… 

Tuy nhiên, đến nay Bộ TN&MT đã chưa có văn bản hướng dẫn việc này. Từ chỗ không có văn bản pháp quy chỉ ra cơ quan có thẩm quyền thu hồi, thủ tục thu hồi, loại bỏ… mà nhiều xe ai cũng thấy là quá đát từ rất lâu vẫn nhởn nhơ lưu thông. 

Trách nhiệm của các Bộ ban ngành liên quan trong việc thu hồi, loại bỏ các xe cũ nát, lạc hậu, không đảm bảo tiêu chuẩn lưu hành

Bộ TN&MT có những thiếu sót là vậy nhưng các bộ GTVT, Công an… cũng chưa thật sự chủ động phối hợp để sớm tạo ra kết quả. Chính những sai sót này của các Bộ ban ngành liên quan đã dẫn đến việc giải quyết tình trạng xe cũ nát, lạc hậu, không đảm bảo tiêu chuẩn vẫn lưu thông mà không bị xử lý. Cho đến hiện nay, Bộ GTVT vẫn chưa đệ trình được quy định về đát của xe máy.

Đối với các loại ô tô được quy định về đát, các địa phương cũng không quản lý chặt. Hằng năm Cục Đăng kiểm đều thống kê được số xe hết đát ở mức khủng nhưng gần như chỉ để biết. Bởi lẽ hầu như không có xe bị thu hồi; cái dễ hơn là giấy tờ, biển số của các xe hết đát đó cũng không thu lại được nhiều. 

Tác hại của xe cũ nát, lạc hậu, không đảm bảo tiêu chuẩn là vô cùng khôn lường. Các loại xe hết đát không chỉ là mối nguy về môi trường mà còn về an toàn giao thông. Bộ TN&MT và các bộ có liên quan cần phải gấp rút ban hành những văn bản điều chỉnh phù hợp, có như vậy mới không để quyết định của Thủ tướng không bị vô hiệu hóa lâu hơn nữa.

Riêng đối với Bộ Công an, có thể tính đến một quy định cho phép CSGT các địa phương được quyền ra quyết định chấm dứt hiệu lực, giá trị của các giấy đăng ký, biển số đối với các ô tô hết đát, tức không thể nhượng bộ hoài đối với rất nhiều trường hợp không chịu giao nộp như lâu nay nữa. 

Trước thực tế này, từng có nhiều chuyên gia đề xuất cần có quy định về kiểm định kỹ thuật, khí thải đối với xe máy để theo đó đề ra quy định về đát xe máy nhưng vấn đề hiện vẫn chưa được thực hiện triệt để. Các bộ ban ngành cần phối hợp, chung tay với nhau giải quyết triệt để vấn nạn đáng lo ngại này một cách gấp rút và chính người lưu thông giao thông cũng cần ý thức về sự nguy hiểm của xe cũ nát, lạc hậu, không đảm bảo tiêu chuẩn lưu hành đối với chính bản thân mình và với mọi người xung quanh. Thiệt hại về việc này không lớn bằng những nguy hiểm mà người lưu thông giao thông phải đối mặt hằng ngày.