Người đàn ông đằng đẵng kêu oan suốt 10 năm trời

Ông Vi Văn Phượng, 55 tuổi, đã bị tuyên án tử hình ba lần với cáo buộc giết mẹ đẻ sau khi xảy ra mâu thuẫn về vụ vay mượn 1,5 chỉ vàng. Hôm nay, ông tiếp tục đứng trước tòa để kháng cáo và tuyên bố sự oan trái trong vụ án.

Phiên phúc thẩm được TAND Cấp cao mở vào ngày 23/5 tại trụ sở TAND tỉnh Bắc Giang và dự kiến kéo dài trong một thời gian dài. Lần gần nhất, phiên tòa đã phải hoãn lại do không có sự hiện diện của ba nhân chứng quan trọng.

Ông Vi Văn Phượng không chấp nhận bản án tử hình với cáo buộc Giết người được tuyên án trong phiên xét xử sơ thẩm cách đây ba năm. Ông đề nghị tòa xem xét lại vụ án và khẳng định sự oan trái trong quá trình đưa ra bản án.

Theo yêu cầu của các luật sư từ những phiên tòa trước, hôm nay đã có mặt 5 nhân chứng, các điều tra viên và kiểm sát viên sau khi được triệu tập bởi HĐXX, trừ một giám định viên liên quan đến vụ án từ giai đoạn sơ thẩm.

Hai luật sư đại diện cho ông Phượng đã đưa ra quan điểm rằng sự hiện diện của người này là cần thiết, bởi vì kết luận của giám định viên đang gây tranh cãi. Trước đó, các luật sư đã đề nghị triệu tập giám định viên này nhưng anh ta chưa bao giờ có mặt trong phiên tòa.

Do đó, các luật sư đã đề nghị tiếp tục triệu tập người này. Sau khi thảo luận nhanh tại chỗ, HĐXX đã quyết định “tiếp tục tiến hành xét xử, tránh kéo dài vụ án”.

Theo bản án sơ thẩm, gia đình ông Phượng sống chung với mẹ Nguyễn Thị Vui tại huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Vào cuối năm 2009, ông Phượng và vợ đã vay mẹ 1,5 chỉ của đôi hoa tai vàng nhằm chi trả cho việc con đi xuất khẩu lao động.

Sau khi con trai trở về vào năm 2011, vợ ông Phượng tiếp tục đi làm xuất khẩu lao động. Đến tháng 9/2012, con dâu bắt đầu gửi tiền về cho gia đình. Đầu tháng 10/2012, ông Phượng đã trả lại số vàng, nhưng mẹ ông nghi ngờ rằng là vàng giả. Hai người đã có cuộc cãi vã. Ngày hôm sau, khi ông Phượng đi làm về đã sử dụng dao tấn công và giết chết mẹ ông khi bà đang nằm trên giường, như được nêu trong bản án.

Sau hai phiên xét xử sơ và phúc thẩm vào năm 2013, trong đó ông Phượng bị kết án tử hình về tội Giết người, ông đã liên tục khẳng định sự oan trái và phủ nhận việc giết mẹ của mình. Ba năm sau đó, vào ngày 30/8/2016, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao đã nộp đơn kháng nghị và đề nghị Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao hủy bản án sơ thẩm để tiến hành điều tra lại vụ án.

Kết quả cuối cùng của cuộc điều tra vào cuối năm 2016 đã chỉ ra sự tồn tại của 7 thiếu sót và mâu thuẫn cần được điều tra lại. Các thiếu sót này bao gồm: sự không khớp về thời gian xảy ra tội án của bị cáo và thời gian tử vong của bà Vui; vết máu tại hiện trường chưa được làm sáng tỏ; áo phông chứa máu nạn nhân thu thập tại hiện trường chưa chắc chắn là áo mà ông Phượng đã mặc vào ngày đó; động cơ giết người cũng cần được điều tra lại…

Sau khi bị kết án tử hình trong phiên sơ thẩm lần hai diễn ra vào tháng 8/2019, khẳng định rằng ông sẽ “trường kỳ chống án” để bảo vệ sự vô tội của mình.

Trước phiên tòa phúc thẩm diễn ra hôm nay, luật sư Đinh Anh Tuấn, người bào chữa cho ông Phượng, đã gửi một kiến nghị đến Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, trong đó đề cập đến việc thực hiện thực nghiệm điều tra nhằm xác minh chính xác thời điểm bà Vui chết. Mặc dù quyết định của giám đốc thẩm đã nhắc đến điều này, nhưng cơ quan điều tra chưa thực hiện.

Trong quá trình tuyên án tử hình, ông Phượng đã nhiều lần khẳng định rằng khi ông trở về nhà vào buổi trưa hôm đó, ông đã phát hiện ra mẹ mình nằm chết trên giường với nhiều vết thương tích, và máu đã ngã thâm đen. Những nhân chứng có mặt tại hiện trường ngay sau đó cũng xác nhận rằng họ đã thấy máu đã đông và có màu thâm đen.

Theo luật sư, cáo trạng kết luận rằng bị cáo đã trở về nhà vào giữa trưa và ngay lập tức tấn công giết mẹ là không hợp lý. Các nhân chứng tới hiện trường chỉ sau vài phút đã thấy máu đã đông và chuyển sang màu thâm đen, điều này không phù hợp. Luật sư đã cung cấp cho tòa án sơ thẩm tài liệu từ một bác sĩ pháp y độc lập, nhận định rằng máu sẽ mất từ 1-3 giờ để chảy ra khỏi vết thương và chuyển sang màu thâm đen, điều đó có nghĩa là “bà Vui đã chết trước khi con trở về nhà”.

Trong phiên tòa gần nhất bị hoãn, luật sư Tuấn đã đề nghị Hội đồng xét xử triệu tập một giám định viên tư pháp từ Bộ Công an liên quan đến kết quả giám định về tồn dư thức ăn trong dạ dày của nạn nhân. Ông Tuấn cho rằng “vũ khí của vụ án” – chiếc dao chém, cần được trích xuất để làm rõ cơ chế hình thành các vết thương, vì các dấu vết trên cơ thể không phù hợp với cách thức tấn công mà ông Phượng đang bị cáo buộc.

Luật sư Trần Văn An, người cùng bào chữa cho bị cáo Phượng, đã đề nghị Hội đồng xét xử triệu tập 3 điều tra viên từ giai đoạn một của vụ án (trước khi có quyết định của Giám đốc thẩm) và một điều tra viên từ giai đoạn hai. Ông cũng đề nghị triệu tập kiểm sát viên và Chủ tọa của phiên xét xử sơ thẩm lần hai. Lý do được đưa ra là những kiến nghị từ Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao không được thực hiện đầy đủ hoặc không được cấp sơ thẩm thực hiện.